မိမိစက်ပစ္စည်းများအား လိမ်လည်သူများထံမှ ကာကွယ်နည်း
ယနေ့ခေတ် ဒစ်ဂျစ်တယ်လောကတွင်၊ လိမ်လည်လှည့်ဖြားမှုများသည် ပိုမိုခေတ်မီလာကာ လိမ်လည်သူများသည် လူတို့အား အရေးကြီးသောအချက်အလက်များကို စွန့်လွှတ်ရန် သို့မဟုတ် အန္တရာယ်ရှိသောဆော့ဖ်ဝဲကို ဒေါင်းလုဒ်လုပ်ရန် နည်းလမ်းအသစ်များကို အဆက်မပြတ်ရှာဖွေနေကြသည်။ သင်သည် စမတ်ဖုန်း၊ တက်ဘလက် သို့မဟုတ် ကွန်ပျူတာကို အသုံးပြုသူဖြစ်ပါက သင့်စက်ပစ္စည်းကို လိမ်လည်သူများထံမှ ကာကွယ်ရန် အရေးကြီးပါသည်။ ဤသည်မှာ သင့်စက်ပစ္စည်းကို ကာကွယ်ရန် အထောက်အကူဖြစ်စေရန် အကြံပြုချက်အချို့ဖြစ်သည်။
- လုံခြုံရေးဆော့ဖ်ဝဲကို ထည့်သွင်းခြင်း။
သင့်စက်ပစ္စည်းကို ကာကွယ်ရန် ပထမဆုံးအဆင့်တစ်ခုမှာ လုံခြုံရေးဆော့ဖ်ဝဲကို ထည့်သွင်းရန်ဖြစ်သည်။ Antivirus ပရိုဂရမ်များသည် အန္တရာယ်မဖြစ်မီ အက်ပ်များ၊ ဖြားယောင်းသော ဝဘ်ဆိုက်များနှင့် အခြား လိမ်လည်လှည့်ဖြားမှု အမျိုးအစားများကို ရှာဖွေပြီး ပိတ်ဆို့နိုင်သည်။ နောက်ဆုံးပေါ်ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ခုခံကာကွယ်နိုင်စေရန် သင်၏လုံခြုံရေးဆော့ဖ်ဝဲကို မြှင့်တင်ရန်လိုအပ်သည်။
- သင်၏လည်ပတ်မှုစနစ်နှင့် အက်ပ်များကို အပ်ဒိတ်လုပ်ထားခြင်း။
လိမ်လည်သူများသည် ခေတ်မမီတော့သော လည်ပတ်မှုစနစ်များနှင့် အက်ပ်များတွင် လုံခြုံရေးအားနည်းချက်များကို အသုံးချတတ်ကြသည်။ သင့်စက်ပစ္စည်း၏ လည်ပတ်မှုစနစ် (Windows၊ iOS၊ Android စသည်) ကို အလိုအလျောက် အပ်ဒိတ်လုပ်ရန် သတ်မှတ်ထားကြောင်း၊ သို့မဟုတ် အပ်ဒိတ်များကို ပုံမှန်စစ်ဆေးကြောင်း သေချာပါစေ။ အပ်ဒိတ်များတွင် ပုံမှန်အားဖြင့် သင့်စက်ပစ္စည်းသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ရရှိရန် လိမ်လည်သူများအသုံးပြုနိုင်သည့် အားနည်းချက်များကို ပြင်ဆင်ပေးသည့် အရေးကြီးသော လုံခြုံရေးဖာထေးမှုများ ပါဝင်ပါသည်။
- Multi-Factor Authentication (MFA) ကိုဖွင့်ခြင်း။
Multi-factor authentication သည် သင့်အကောင့်များသို့ ဝင်ရောက်ရန် စကားဝှက်တစ်ခုမျှသာ လိုအပ်ခြင်းဖြင့် လုံခြုံရေးအလွှာကို ထပ်လောင်းပေးပါသည်။ လိမ်လည်သူများသည် သင့်စကားဝှက်ကို ခိုးယူရန် စီမံထားသော်လည်း၊ သင့်ဖုန်း သို့မဟုတ် အီးမေးလ်သို့ တစ်ကြိမ်ပေးပို့သည့် ကုဒ်ကဲ့သို့သော ဒုတိယအထောက်အထားစိစစ်ခြင်းအချက်မပါဘဲ သင့်အကောင့်များကို ၎င်းတို့ ဝင်ရောက်နိုင်မည်မဟုတ်ပေ။
- အမည်မသိလင့်ခ်များနှင့် ပူးတွဲပါဖိုင်များကို သတိထားပါ။
လိမ်လည်လှည့်ဖြားသူများသည် မကြာခဏဆိုသလို ဖြားယောင်းသည့်နည်းဗျူဟာများကို အသုံးပြုကာ လိမ်လည်သောအီးမေးလ်များ၊ စာသားမက်ဆေ့ခ်ျများ သို့မဟုတ် ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်ရှိ တိုက်ရိုက်မက်ဆေ့ချ်များကို ပေးပို့ခြင်းဖြင့် သင့်အား လင့်ခ်များကိုနှိပ်ရန် သို့မဟုတ် ပူးတွဲပါဖိုင်များကို ဒေါင်းလုဒ်လုပ်ရန် လှည့်ဖြားခြင်း ပေးပို့သူ၏ အီးမေးလ်လိပ်စာ သို့မဟုတ် ဖုန်းနံပါတ်ကို အမြဲပြန်စစ်ဆေးပြီး သံသယဖြစ်ဖွယ်လင့်ခ်များကို နှိပ်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။ သံသယရှိလျှင် သင့်ဘရောက်ဆာထဲသို့ URL ကိုရိုက်ထည့်ခြင်းဖြင့် ဝဘ်ဆိုက်ကို တိုက်ရိုက်သွားရောက်ကြည့်ရှုပါ။
- ခိုင်မာပြီး ထူးခြားသော စကားဝှက်များကို အသုံးပြုခြင်း။
ခိုင်မာသော စကားဝှက်သည် သင့်စက်ပစ္စည်းကို ကာကွယ်ရန် အထိရောက်ဆုံးနည်းလမ်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ စာလုံးအကြီးနှင့် အသေး၊ နံပါတ်များနှင့် သင်္ကေတများကို ပေါင်းစပ်အသုံးပြုပါ၊ သင့်အမည် သို့မဟုတ် မွေးနေ့ကဲ့သို့သော အလွယ်တကူ ခန့်မှန်းနိုင်သော စကားဝှက်များကို အသုံးမပြုပါနှင့်။
- စက်လော့ခ်နှင့် ကုဒ်ဝှက်ခြင်းကို ဖွင့်ခြင်း။
သင့်စက်ပစ္စည်းအား ပင်နံပါတ်၊ စကားဝှက် သို့မဟုတ် ဇီဝဗေဒဆိုင်ရာ အထောက်အထားစိစစ်ခြင်း (လက်ဗွေ သို့မဟုတ် မျက်နှာမှတ်မိခြင်း) ဖြင့် လော့ခ်ချထားကြောင်း သေချာပါစေ။ ၎င်းသည် သင့်စက်ပစ္စည်းသို့ ပျောက်ဆုံးသွားပါက သို့မဟုတ် ခိုးယူခံရပါက ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ ဝင်ရောက်ခွင့်ကို တားဆီးပေးပါသည်။ ထို့အပြင်၊ တစ်စုံတစ်ဦးမှ ၎င်းကိုရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာဝင်ရောက်ခွင့်ရရှိလျှင်ပင် သင်၏ကိုယ်ရေးကိုယ်တာဒေတာကို ကာကွယ်ပေးသည့် သင့်စက်ပစ္စည်းပေါ်တွင် ကုဒ်ဝှက်ခြင်းကို ဖွင့်ပါ။
- ထိခိုက်လွယ်သော ငွေပေးငွေယူများအတွက် အများသူငှာ Wi-Fi ကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။
အများသူငှာ Wi-Fi ကွန်ရက်များသည် မကြာခဏ မလုံခြုံသောကြောင့် လိမ်လည်သူများ သင့်ဒေတာကို ကြားဖြတ်ကြားဖြတ်ရန် ပိုမိုလွယ်ကူစေသည်။ အများသူငှာ Wi-Fi နှင့် ချိတ်ဆက်ထားစဉ်တွင် အွန်လိုင်းဘဏ်လုပ်ငန်း သို့မဟုတ် စျေးဝယ်ခြင်းကဲ့သို့ အရေးကြီးသော ငွေပေးချေမှုများ ပြုလုပ်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။ လိုအပ်ပါက၊ သင့်ချိတ်ဆက်မှုကို စာဝှက်ပြီး သင့်ဒေတာကို ကာကွယ်ရန် Virtual Private Network (VPN) ကို အသုံးပြုပါ။
8. သင့်အကောင့်များကို ပုံမှန်စောင့်ကြည့်ပါ။
ပုံမှန်မဟုတ်သော လုပ်ဆောင်ချက်များအတွက် သင့်ဘဏ်နှင့် အကြွေးဝယ်ကတ်ရှင်းတမ်းများအပြင် အခြားအွန်လိုင်းအကောင့်များကို စောင့်ကြည့်ပါ။ မသင်္ကာစရာတွေ့ရှိပါက သက်ဆိုင်ရာဌာနများသို့ ချက်ချင်းသတင်းပို့ပါ။ စောစီးစွာသိရှိခြင်းသည် လိမ်လည်သူများကြောင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုကို လျှော့ချရန် သော့ချက်ဖြစ်သည်။
- သင်ကိုယ်တိုင်နှင့် အခြားသူများကို ပညာပေးပါ။
လိမ်လည်လှည့်ဖြားသူများသည် ၎င်းတို့၏နည်းပညာများကို အမြဲပြောင်းလဲနေသည်။ လိမ်လည်လှည့်စားမှုများ၏ သားကောင်ဖြစ်ခြင်းမှ ရှောင်ရှားနိုင်ရန် ၎င်းတို့ကို သင့်သူငယ်ချင်းများနှင့် မိသားစုဝင်များထံ မျှဝေပါ။ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက်များအတွက် မတောင်းဆိုသော တောင်းဆိုမှုများ သို့မဟုတ် မှန်ကန်လွန်းသည့် ကမ်းလှမ်းချက်များကဲ့သို့သော သတိပေးဆိုင်းဘုတ်များကို အသိအမှတ်ပြုခြင်းက သင့်အား ခြေတစ်လှမ်းပိုလှမ်းအောင် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။
- Remote Access Requests ဖြင့် သတိထားပါ။
ပြဿနာဖြေရှင်းခြင်း သို့မဟုတ် အခြားရည်ရွယ်ချက်များအတွက် သင့်စက်ပစ္စည်းကို အဝေးမှဝင်ရောက်ကြည့်ရှုရန် တစ်စုံတစ်ဦးမှ တောင်းဆိုလာပါက သတိထားပါ။ တရားဝင်ကုမ္ပဏီများသည် မတောင်းဆိုသောအဝေးမှဝင်ရောက်ခွင့်တောင်းဆိုမှုများကို ဘယ်သောအခါမှ ပြုလုပ်မည်မဟုတ်ပါ။ သင့်အား ဆက်သွယ်ပေးသူ၏ အထောက်အထားကို အမြဲအတည်ပြုပါ၊ နှင့် သင့်စက်အား လုံခြုံသည်ဟု မသေချာပါက အဝေးမှဝင်ရောက်ခွင့်ကို ဘယ်သောအခါမှ မပေးပါ။
- သင့်ဒေတာကို ပုံမှန် Backup ပြုလုပ်ပါ။
လိမ်လည်လှည့်ဖြားမှုတစ်ခုတွင် အရေးကြီးသောဒေတာများ မဆုံးရှုံးစေရန် သေချာစေရန် သင့်စက်ပစ္စည်းကို ပုံမှန်အရန်ကူးပါ။ Ransomware ကဲ့သို့ အချို့သော လိမ်လည်လှည့်ဖြားမှုများသည် သင့်ဒေတာကို လော့ခ်ချနိုင်သည် သို့မဟုတ် ၎င်းကို လုံးဝဖျက်ပစ်နိုင်သည်။ အရန်ထားရှိခြင်းသည် သင့်ဖိုင်များကို ပြန်လည်ရယူနိုင်စေပါသည်။
ဤအဆင့်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့်၊ သင်သည် လိမ်လည်သူများ၏ သားကောင်ဖြစ်နိုင်ခြေကို သိသိသာသာ လျှော့ချနိုင်ပြီး သင့်စက်ပစ္စည်းနှင့် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက်များကို လုံခြုံနိုင်ပါသည်။ လိမ်လည်သူများသည် သင်၏သတိနှင့်အသိကင်းမဲ့မှုအပေါ်တွင် မှီခိုနေရကြောင်း အမြဲသတိထားရပါမည်။ ထို့ကြောင့် အကြောင်းကြားရန်နှင့် လုံခြုံရေးအစီအမံများပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် သင့်စက်ပစ္စည်းများကို ကာကွယ်ရာတွင် များစွာအကျိုးရှိမည်ဖြစ်သည်။